Po wydaniu wyroku skazującego na bezwzględną karę pozbawienia wolności skazanym często zależy by przesunąć jej odbycie w czasie. Pozostawanie na wolności umożliwia odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Jest ono stosowane przez sąd wobec skazanych którzy spełniają odpowiednie przesłanki.
Kto może skorzystać z odroczenia wykonania kary?
Na pierwszy rzut oka wydawałoby się, że z odroczenia wykonania kary mogą skorzystać jedynie osoby skazane na bezwzględną karę pozbawienia wolności. Należy wskazać, że ta instytucja ma również zastosowanie do skazanych na karę grzywny czy karę ograniczenia wolności, gdy na skutek ich niewykonania orzeczono zastępczą karę pozbawienia wolności.
Kiedy należy składać wniosek o odroczenie wykonania kary ?
Pamiętać należy, że z omawianej instytucji mogą korzystać osoby które nie rozpoczęły jeszcze wykonania kary i które przebywają na wolności. Toteż koniecznym jest aby wniosek został złożony albo po uprawomocnieniu się orzeczenia albo po otrzymaniu wezwania do stawiennictwa w zakładzie karnym. Sądem właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd, który wydał wyrok w I instancji.
Jakie przesłanki należy spełnić ?
Aby sąd zastosował odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności muszą zaistnieć przesłanki związane z sytuacją osobistą skazanego, jego stanem zdrowia ( choroba psychiczna, inna ciężka choroba) bądź trudną sytuacją rodzinną.
W jakich sytuacjach sąd musi odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności ?
Do orzeczenia odroczenia obligują sąd dwie okoliczności związane ze stanem zdrowia skazanego. Pierwszą z nich jest choroba psychiczna osoby skazanej. Aby powołać się na wspomnianą przesłankę należy tą chorobę wykazać. Istotną rolę pełni tutaj opinia biegłych lekarzy z zakresu psychiatrii. Drugą przesłanką jest wystąpienie innej ciężkiej choroby u skazanego. Chodzi tutaj o takie schorzenie, które nie może być leczone skutecznie w warunkach izolacji, a zaniechanie jego leczenie wywołało by niebezpieczeństwo dla życia skazanego.
Kiedy jeszcze możliwe jest odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności ?
Sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Pod pojęciem ciężkie skutki nie należy rozumieć wszystkich negatywnych oddziaływań na sytuacje rodzinną jakie niesie pozbawienie wolności. Ta kwestia w każdym przypadku jest oceniana indywidualnie. Do kręgu takich sytuacji należy np. konieczność opieki nad ciężko chorym członkiem rodziny, samotne wychowywanie dziecka.
W przypadku skazanych kobiet przesłanką do odroczenia kary pozbawienia wolności jest ciąża bądź samotne wychowywanie dziecka.
Ile trwa odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności ?
W sytuacji ciężkiej choroby albo choroby psychicznej nie orzeka się okresu odroczenia bowiem następuje ono do chwili ustania przeszkody.
Z kolei w pozostałych przypadkach sąd może kilkukrotnie orzec odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności na okres łącznie jednego roku.
Dodać należy, że w stosunku do skazanych kobiet będących w ciąży bądź samotnie wychowujących dziecko odroczenie może nastąpić do ukończenie przez dziecko 3 lat.
A co w przypadku przeludnienia zakładów karnych ?
Zakłady karne borykają się z problemem przeludnienia. Jest ono kolejną przesłanką do odroczenia wykonania kary. Sąd może zastosować omawianą instytucję jedynie w przypadku gdy wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekracza roku.
Czy sąd może nałożyć jakieś obowiązki na skazanego ?
Pozostawiając skazanego na wolności sąd może nałożyć na niego obowiązki polegające na np. podjęciu starań o znalezienie pracy, zgłaszaniu się na określoną jednostkę Policji, poddaniu leczeniu i inne.
Odroczenie otwiera drogę do zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności
Zgodnie z przepisami jeżeli odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności nieprzekraczającej roku trwało przez okres co najmniej jednego roku – sąd może na wniosek skazanego warunkowo zawiesić wykonanie kary.