Początek wiosny to czas zwiększonych obaw pośród rolników. Ich przedmiotem jest wpływ pogody na uprawy. Pojawiające się wówczas przymrozki, dynamiczne zmiany temperatur czy intensywne opady atmosferyczne mogą powodować straty w uprawach. To oczywiście prowadzi do zmniejszonych zysków przez co rolnik ponosi szkodę. Należy zaznaczyć, że straty w plonach mogą powstać również w wyniku wzrostu aktywności zwierząt, które po wybudzeniu się z zimowego snu poszukując żywności niszczą zasiewy. W obu przypadkach rolnikom należy się odszkodowanie za szkody w uprawach.
Kto jest podmiotem odpowiedzialnym wobec rolnika za szkodÄ™ w uprawach?
Szkody w uprawach powstałe w wyniku warunków pogodowych są na tyle  zjawiskami powszechnymi, że ustawodawca zdecydował o obowiązkowym ubezpieczeniu niektórych upraw. Obowiązek ten realizowany jest poprzez zawieranie pomiędzy rolnikami a Towarzystwami Ubezpieczeniowymi umów ubezpieczeniowych od szkód w uprawach powstałych w wyniku warunków pogodowych. Umowy te są objęte dotacją od Państwa, zatem Zakłady Ubezpieczeń są w stanie zaproponować rolnikom korzystne pod względem finansów warunki ubezpieczenia.
Zatem w przypadku powstania u rolnika, realizującego obowiązek ubezpieczenia upraw, szkody wskutek warunków pogodowych, podmiotem odpowiedzialnym za szkodę będzie Towarzystwo Ubezpieczeniowe, z którym zawarł on taka umowę. Zakład Ubezpieczeniowy wpierw przeprowadzi postępowanie likwidacyjne a następnie wypłaci odszkodowanie za szkody w uprawach.
Jakie uprawy są objęte ochroną ubezpieczeniową?
Ochrona ubezpieczeniowa rozciÄ…ga siÄ™ na:
Za jakie zdarzenia pogodowe i atmosferyczne mogę otrzymać odszkodowanie?
Ochrona ubezpieczeniowa, co do zasady rozciąga się na szkody w uprawach powstałe wskutek:
– huraganu,
– powodzi,
– deszczu nawalnego,
– gradu,
– piorunu,
– obsuniÄ™cia siÄ™ ziemi,
– lawiny,
– suszy,
– ujemnych skutków przezimowania,
– przymrozków wiosennych.
Co należy zrobić po stwierdzeniu szkody w uprawach?
W przypadku stwierdzenia szkody należy niezwłocznie zgłosić ją Zakładowi Ubezpieczeń. Umowy ubezpieczeniowe często zawierają szczegółowe regulacje dotyczące terminu zgłoszenia szkody, czasu dokonania oględzin oraz obowiązków rolnika związanych z zabezpieczeniem miejsca. Dla stwierdzenia zaistnienia szkody  istotne jest pozostawienie tzw. pasa kontrolnego. Jest to najczęściej pas ziemi o szerokości 1-2 m przebiegający przez całe pole.
Należy podkreślić, że przypadku nie zachowania powyższych wymogów niezwykle utrudniamy sobie możliwość uzyskania odszkodowania. Konsekwencją może być bowiem brak możliwości ustalenia przez Ubezpieczyciela prawidłowej wielkości szkody w uprawach, co może spowodować wypłatę  rażąco zaniżonego odszkodowania, a niekiedy nawet odmowę jego wypłaty.
Jak długo trwa postępowanie likwidacyjne?
Postępowanie likwidacyjne powinno trwać 30 dni od czasu zgłoszenia szkody do Towarzystwa Ubezpieczeniowego, z tym, że co do zasady oględziny nieruchomości powinny mieć miejsce do 14 dni od zgłoszenia szkody.
Co robić w sytuacji, gdy Ubezpieczyciel wypłaci za niskie odszkodowanie albo odmówi wypłaty odszkodowania za szkody w uprawach?
W obu sytuacjach procedura postępowania jest podobna. Należy zwrócić się do Zakładu Ubezpieczeń o ponowne przeanalizowanie sprawy, podając przy tym argumenty, które zdaniem poszkodowanego przemawiają za wypłatą (wyższego) odszkodowania. W przypadku podtrzymania decyzji przez Ubezpieczyciela pozostaje  już tylko droga sądowa do uzyskania odszkodowania.
Podkreślić należy, że roszczenia rolników wobec Zakładów Ubezpieczeń o odszkodowanie za szkody w uprawach przedawnia się z upływem trzech lat, nie należy zatem zwlekać w kontaktach z Ubezpieczycielem.
Jak wygląda procedura naprawienia szkody w uprawach w wyniku działań zwierząt?
W takich sytuacjach droga do uzyskania odszkodowania jest inna, aniżeli w przypadku szkód powstałych wskutek warunków atmosferycznych. Również w tym przypadku ważny jest czas, albowiem poszkodowany rolnik ma tylko 10 dni na zgłoszenie swojej szkody. Aby zgłosić szkodę należy wypełnić wniosek o odszkodowanie za szkody w uprawach rolnych. Wzory tych druków są dostępne w siedzibach Ośrodków Doradztwa Rolniczego oraz Urzędów Wojewódzkich. Można je również pobrać ze stron internetowych poszczególnych jednostek. Wypełniony wniosek należy złożyć siedzibie gminy, albowiem podmiotem obowiązanym do przyjęcia zgłoszenia jest wójt lub burmistrz.
Następnie wójt (burmistrz) zgłaszają  szkodę do wojewody wraz z wnioskiem o powołanie komisji gminnej, której zadaniem będzie szacowanie szkody. Prace komisji mogą trwać do 2 miesięcy, zaś jej efektem będzie wskazanie wysokości szkody w formie protokołu. Dopiero po zakończeniu tej procedury rolnik może zwrócić się o pomoc do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.